– Karagöz birinci kere sinema perdesine çıkıyor. Öncelikle tebrik ediyoruz. Animasyon sıkıntı bir alan. Neden animasyon ve neden Karagöz?
Karagöz klâsik mizah anlayışımızın kıymetli bir modülü. Biz bu sinemayla hem bu geleneği yaşatmak, hem de yeni jenerasyonların bu formu ile de tanıyıp sevmesini amaçladık. Karagöz’e farklı bir ilgi duymamızın sebebi şu; yıllar evvel Çocuk Vakfı Karagöz Okulunda, Karagöz ustalarını çekmiştik. Ustalardan Tacettin Diker Beyefendi ile oyunu ve ideolojisini konuşmuştuk. Tahminen birinci nüveler o vakte dayanır, diyebiliriz. Animasyon sıkıntı olmakla birlikte kalıcı ve yeni nesillere ulaşmada en tesirli alanlardan. Biz de klasik kültürümüzün kahramanlarını bu yolla tanıtmayı amaçladık. Bu noktada diğer projelerimiz de devam ediyor. Karagöz oyunları hakkında yapılan araştırmaların ortak noktası, bu oyunlarda gerçek hayattan kesitlerin olmasıdır. İzleyenler ise kendi hayatlarından birer modül bulduğu için oyunlar bu kadar sevilmiştir.
– Gerçek hayattan kesitler demişken… Sinemanın kıssası nasıl kurgulandı? Hayal Perdesi’nin hangi kısmı, neye nazaran senaryo oldu?
Filmde sekiz adet klasik karagöz oyunundan istifade ederek bir senaryo oluşturuldu. Senarist ve direktörümüz Murat Karahüseyinoğlu bahse ilgili birisi. Bu alanda değerli çalışmaları var. Yeni bir senaryo yerine geleneğe bağlı kalmayı seçtik. Bu da işimizi biraz zorlaştırdı. Hatta sinemamızın giriş ve çıkış sahnelerinde klasik Karagöz perdesini kullanarak bunu ayrıyeten vurguladık. Toplumumuzda Karagöz hepimizin bildiği lakin oyunların içeriği konusunda çok da fikir sahibi olmadığımız bir alan olduğunu düşünüyorum. Karagöz tiplemeleri ve metinleri yanında perde gazelleri ile de müziğimizin ve şiirimizin kıymetli bir kesimi. Doğan Hızlan 2012 yılındaki bir yazısında; “Asıl beceri Karagöz ve Hacivat’ı tüm özgünlüğüyle, onun kimliğine uygun halde yaşatmak ve yenilerini üretebilmektir. Bana kalırsa Karagöz ile Hacivat, Shakespeare’in Prospero ile Caliban’ına benzetilebilir.” diyor. Her şeye karşın perdenin ardında bir mum yaktığımızı düşünüyorum. Umarım sinema beğenilir ve yeni üretimlerin ortaya çıkmasını da sağlar.
– Sinemanın yaş sonu nedir? Birtakım nüansların küçük izleyicilere uygun olup olmadığı sorgulandı. Bizi aydınlatır mısınız?
Karagöz oyunları yüzyıllara dayanan geçmişi ile yediden yetmiş yediye toplumun her kesitini kapsamaktadır. Karagöz’ün çocuk oyunu olduğuna dair bir kanaat var. Çocuk versiyonlarının olması da hoş fakat özünde karagöz bir yetişkin oyunudur. Sinemamızı altı yaş üzeri tüm çocuklarımız izleyebilir. Ailecek izlenebilecek sinema yaptığımızı düşünüyorum. Karagöz oyunu geleneğinde mizah ön planda tutularak hiciv yapma eforu vardır. Toplumun aksak istikametlerini, bilhassa de idarecilerin kusurlarını ele almaktadır. Bu açıdan biraz da muhalif bir karaktere sahiptir, diyebiliriz. Perde ibret perdesidir. Bu kültür kaybolmayacağına nazaran karagöz de yaşayacaktır. Oyunun perde gazeli bunu ne hoş belirtir. “Perdemiz, cihana türlü suret gösterir, ama âriflere ibret göstericidir.” denilmektedir.
– 4 yıllık bir süreç kelam konusu. Ne üzere zorluklar yaşadınız? Türkiye’de animasyon yapmak kolay değil çünkü.
2018 yılında başladık. Karakterlerin ve sahne dizaynlarının oluşturulmasında bir yıla yakın bir vakit aldı. Bu noktada çizimlerimizi ve sahne dizaynlarını hazırlayan Tolgay Palaska arkadaşımızı da anmalıyım. Uygulayıcı üretimcimiz Şefik beyefendi nerdeyse şirkette sabahladı diyebilirim. Sinemada hareket, jest ve mimiklerin oturması için animasyonlara başlamadan evvel senaryonun tamamı stüdyoda gerçek karagöz oyuncuları ile çekildi. Karagözü Fikret Terzi, Hacıvat’ı Cahit Lakay canlandırdı. Birtakım noktalarda yutdışı yardım da aldık. Artık Animasyon konusunda önemli aralık aldığımızı söyleyebilirim. Mesela yeni sinemamızın tamamını burada çıkarabiliyoruz. Alışılmış bir de pandemi süreci ortaya girdi. Projede emeği olan Kemal Çiftçi bu devirde vefat etti. Kendisini rahmetle anıyorum. Müziklerimizi daha evvel birçok projede bir arada olduğumuz Gökhan Tamir hazırladı. Seslendirme için de sahiden üstat diyebileceğimiz sanatçılarımızla çalıştık.
– Bundan sonraki projeleriniz nelerdir? Bilhassa animasyon çalışmanız var sanırım yeniden.
Şu anda Antep savunmasını ele alan ve Antep’in Gazilik unvanını almasında değerli hissesi olan kahramanlardan birisi Şahinbey’i işlediğimiz bir projemiz devam ediyor. Animasyon sürecinde yarıyı geçtik. Günümüzde geçen ancak geçmişe dönüşleri de olan bir proje.
– Gençlerin sinemaya ve animasyona dair heyecanları ve iştiyakı var. Gençlere ne tavsiye edersiniz?
Animasyon ve bağlı olarak oyun bölümü yalnızca ülkemizde değil dünyada süratle gelişen bir alan. Gençlerimizin bilhassa bu alanlara yoğunlaşmalarında yarar görüyorum. Sinema konusunda ilgili olan genç arkadaşlarımızın da bilhassa üretim süreçlerinin içinde olmalarında yarar görüyorum. Biz her projemizde istekli genç arkadaşlarımıza yer vermeye çalışıyoruz. Ben mesleğe TRT’de Kamera Asistanı olarak başladım. İşin her alanında bilgi sahibi olmak gençlerimizin kendi projelerini gerçekleştirmesinde de büyük avantaj sağlar. Bunu şahsen deneyim etmiş bir ağabeyleri olarak söylüyorum.